تغذیه با طب سنتی مبتنی بر اصول خاصی جهت حفظ سلامتی و تعادل بدن می‌باشد و برخلاف روش‌های مدرن، بر اساس مفهوم «مزاج» عمل می‌کند که ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد.
اصول کلی تغذیه در طب سنتی
۱. اهمیت مزاج
یکی از اصول اساسی در طب سنتی، تعیین مزاج فرد است که می‌تواند دموی، بلغمی، سوداوی یا صفراوی باشد. هر مزاج ویژگی‌ها و نیازهای تغذیه‌ای خاص خود را دارد و تغذیه به گونه‌ای طراحی می‌شود که این نیازها را تأمین کند و از عدم تعادل جلوگیری کند.
۲. مصرف مواد غذایی متناسب با مزاج
هر نوع مزاج به مصرف مواد غذایی خاصی نیاز دارد. به‌عنوان مثال، افراد با مزاج دموی باید غذاهای گرم و تر مصرف کنند تا از بروز عدم تعادل در سیستم بدن جلوگیری کنند.
۳. پرهیز از مصرف غذاهای ممنوعه
برخی مواد غذایی مانند فست فودها، سس‌ها، گوشت گوساله و ادویه جات فراوان در طب سنتی به عنوان غذاهای مضر شناخته می‌شوند و باید از مصرف آنها خودداری کرد.
غذاهای مفید برای هر مزاج
۱. مزاج دموی
غذاهای مناسب: قلیل الغذاها یعنی غذاهای با تولید خون کمتر مانند سوپهای ترش، سبزیجاتی مانند جعفری و نعنا
۲. مزاج بلغمی
غذاهای مناسب: به، سیب، بادام درختی، انواع سکنجبین
۳. مزاج سوداوی
غذاهای مناسب: سبزیجات پخته، حبوبات و مغزیجات، گوشت گوسفندی، زرده تخم مرغ عسلی
۴. مزاج صفراوی
غذاهای مناسب: سبزیجات پخته، سوپهای ترش، گوشت گوسفندی
زمان مناسب مصرف غذاها
لیست غذاها و برنامه تغذیه‌ای بر اساس زمان و حالت فردی در نظر گرفته می‌شود. مثلاً توصیه می‌شود که افراد زمانی غذا بخورند که واقعاً احساس گرسنگی دارند، حالتی که به آن «اشتهای صادق» می‌گویند.
تأثیر تغذیه بر سلامت جسمانی و روانی
طب سنتی بر این باور است که تغذیه می‌تواند تأثیر زیادی بر سیستم‌های مختلف بدن مانند سیستم گوارشی، عصبی و ایمنی داشته باشد و به‌وسیله تأمین تعادل، سلامت جسمانی و روانی را حفظ کند.
خوراکی‌های مفید فصول
تغییرات فصلی نیز می‌تواند بر روی نیازهای تغذیه‌ای بدن تأثیر بگذارد. بهترین زمان مصرف غذا نیز با توجه به شرایط آب و هوایی می‌تواند متفاوت باشد و باید بر اساس آن تنظیم شود.
طب سنتی با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد فرد، طبیعی‌ترین و مؤثرترین روش‌ها را ارائه می‌دهد که شامل مواد غذایی، زمان مصرف و همچنین دخیل کردن تمرین‌های ورزشی برای کنترل بهتر وزن و سلامت روانی و جسمانی است.
